W dniu 14 czerwca 2023 roku obchodzimy 83. rocznicę pierwszego transportu Polaków z Tarnowa do nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. To wydarzenie ma także charakter Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Zagłady. Przybycie polskich więźniów politycznych na teren obozu uznaje się za symboliczny początek funkcjonowania Auschwitz. W związku z tegorocznymi obchodami rocznicowymi, oddano do użytku nowe Centrum Obsługi Odwiedzających, które stanie się punktem początkowym trasy zwiedzania Miejsca Pamięci.
Transport, który wyruszył z Tarnowa liczył 729 więźniów, jednak jeden z nich zdołał uciec. Jego dalsze losy pozostają nieznane, a dyrektor Muzeum Auschwitz, Piotr Cywiński, sugeruje, że być może to właśnie on stał się pierwszą ofiarą Auschwitz.
W składzie pierwszego transportu do obozu znajdowali się żołnierze uczestniczący w kampanii wrześniowej, członkowie tajnych organizacji niepodległościowych oraz uczniowie szkół średnich i wyższych. Wśród nich było także kilku polskich Żydów. Przybyli więźniowie otrzymali numery obozowe od 31 do 758. Pierwszym zarejestrowanym więźniem transportu tarnowskiego był Stanisław Ryniak, któremu nadano numer obozowy 31.